- |
-
مدیریت جامع حوزه آبخیز و چالش تشدید بلایای طبیعی
پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
اصل مقاله (1.59 MB)
نویسندگان
1هیئت علمی-پژوهشکده آبخیزداری
2عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
مدیریت جامع حوزه آبخیز در تعریف به مجموعه فعالیت‌هایی اطلاق می‌گردد که ضمن بهره‌برداری از ظرفیت‌های یک حوضه، تضمین کننده پایداری آن نیز باشد. به عبارتی در فرآیند آمایش یک حوضه باید کلیه محدودیت‌ها و ظرفیت‌ها شناسایی و براساس این اطلاعات توسعه پایدار برنامه‌ریزی گردد. همانطور که آگاهیم در بسیاری از موارد ظرفیت منابع یک حوضه ثابت نبوده و به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی از جمله تغییر الگوهای بارش و تاثیر بر منابع آبی در مقاطع زمانی مختلف قرار دارد. لذا انتظار می‌رود در مناطقی که دارای شرایط ویژه بوده نظیر کشور ایران، در تعریف مدیریت جامع حوزه آبخیز دقت بیشتری صورت پذیرد. به عبارتی دیگر " مدیریت جامع حوزه آبخیز به مجموعه فعالیت‌هایی اطلاق گردد که با توجه به تغییرات در منابع یک حوزه در سناریوهای مختلف، ضمن بهره برداری از ظرفیت‌های یک حوضه پایداری آنها را تضمین نماید." در این تعریف بدیهی است که بحث تغییرات شدید و سریع که به بلایای طبیعی نیز تعبیر می‌گردد باید مورد توجه ویژه قرار گرفته به نحوی که با پیش‌بینی تمهیدات مناسب در سناریوی مدیریت مرتبط، اثرات منفی این پدیده‌ها به نحو مقتضی مدیریت گردد. با توجه به تغییرات مورد انتظار در اثر تغییرات مشاهده شده در تغییرات وضعیت بارش افزایش بلایای طبیعی در دهه‌های اخیر بشدت مشهود است. در این مقاله به بررسی شایعترین وقایع منتج از تغییرات و تنوع اقلیم پرداخته و در ادامه با تجزیه و تحلیل عوامل وقوع و تشدید این حوادث به راهکارها اشاره می‌گردد.
کلیدواژه ها
موضوعات