پذیرفته شده برای ارائه شفاهی

کد مقاله : 1086-SCWMO

عضو هیئت علمی بخش پژوهشی حفاظت خاک و آبخیزداری-مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان

یکی از مهمترین ابزارهای سازگاری و یا اصلاح پیامدهای حاصل از تغییر اقلیم، ترسیب کربن توسط اکوسیستم های طبیعی به کمک ابزارهای مدیریتی کارا نظیر عملیات مدیریتی مرتع و آبخیزداری است. این پژوهش با هدف ارزیابی و تعیین کمی ترسیب کربن در انواع مختلف عملیات اصلاحی و احیائی مکانیکی مانند انواع مختلف سازه‌های کنترل روان‌آب و رسوب از قبیل بندها و سدهای کوتاه اصلاحی ملاتی، گابیونی، بانکت بندی و تراس بندی، در استان کردستان اجراء گردید. نمونه برداری در واحدهای کاری با اعمال روش نمونه گیری سیستماتیک تصادفی از اندامهای هوایی، ریشه، لاشبرگ و خاک انجام و نمونه ها مورد تجزیه آزمایشگاهی قرار گرفتند. نتایج تجزیه آماری داده ها حاکی است که میزان ذخیره کربن پوشش گیاهی در تیمارهای آزمایشی دارای اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد می باشند. همچنین نتایج کل عملکرد ترسیب کربن، شامل پوشش گیاهی و خاک، نشان می‌دهد که مقدار ترسیب کربن بر اثر عملیات آبخیزداری افزایش یافته است. این افزایش در تیمارهای بانکت‌بندی و سد های رسوبگیر گابیونی بطور معنی داری بیشتر از شاهد آزمایش بوده و در مقایسه با آن در کلاس برتری قرار می‌گیرند. میانگین حداکثر کربن ترسیب یافته در واحد سطح 7266 کیلوگرم در هکتار بوده که 65 درصد آن مربوط به ترسیب کربن در خاک است. بطور کلی نتیجه‌گیری می‌شود که عملیات آبخیزداری بویژه بانکت بندی بعنوان اقدامی در جهت حفاظت از اکوسیستم طبیعی، دارای قابلیت بالایی در ترسیب کربن بوده و خاک نیز مهمترین مخزن کربن در این عملیات بشمار می‌آید.

عملیات آبخیزداری؛ ترسیب کربن در خاک؛ ترسیب کربن در پوشش گیاهی

جایگاه عملیات آبخوانداری، استحصال آب، سدهای زیرزمینی و ... در مدیریت حوزه‌های آبخیز