پذیرفته شده برای ارائه شفاهی

کد مقاله : 1120-SCWMO

عضو هیئت علمی

خشکسالی تأثیرات مختلفی بر کمیت و کیفیت آب و اثرات اقتصادی و اجتماعی طولانی‌مدت به‌جا می‌گذارد. بخشی از برنامه‌های مدیریت خشکسالی، در شبکه‌های آبیاری و زهکشی قابل‌اجرا می‌باشد. از زمان شکل‌گیری شبکه‌ی آبیاری و زهکشی سد سفیدرود تاکنون محدودیت‌ها و نارسایی‌های زیادی ازنظر ساختار فیزیکی و مدیریتی به وجود آمده که ضرورت مطالعات بهسازی شبکه مذکور را ایجاب می‌نماید .از مهم‌ترین محدودیت‌ها می‌توان به تغییر کاربری اراضی و افزایش مساحت اراضی شالیزاری در محدوده‌ی شبکه آبیاری، عدم کشش ظرفیت کانال‌ها و همچنین کاهش میزان دبی تنظیم‌شده سد سفیدرود به لحاظ وقوع رسوب‌گذاری در مخزن سد، اشاره نمود. بطوریکه این مسائل سبب شده‌اند در فصل تابستان در اغلب واحدهای عمرانی با کمبود آب مواجه ‌باشیم.
در این مقاله ضمن اشاره به انواع روش‌های مرسوم در زمینه‌ی مدیریت خشکسالی، به‌صورت خاص روش‌های قابل‌استفاده در شبکه‌ی آبیاری و زهکشی سد سفیدرود ارائه‌شده است.
این روش‌ها مشتمل بر لایروبی کانال‌های آبیاری، کنترل و جلوگیری از افزایش سطح زیر کشت برنج، ترمیم و بازسازی دریچه‌های آبگیری، نظارت و کالیبراسیون دریچه‌های آبگیری کانال‌ها، اعمال مدیریت نشت و تقویت پایش در کانال‌های درجه 1 و 2 آبیاری، مدیریت نشت در سازه‌های اندازه‌گیری جریان آب، احداث بادشکن در اطراف کانال‌های درجه 1 و2 به‌منظور ایجاد میکروکلیمای مناسب، آموزش کشاورزان، مدیریت عرضه و تقاضای تحویل آب، کنترل و نظارت دقیق بر حجم آب تحویلی به مزرعه و حقوقی بهره‌برداران می‌باشد.
نتایج نشان داد بیشترین میزان افزایش عملکرد شبکه آبیاری سفیدرود، با بهبود شاخص‌های نسبت تقاضای مزرعه، موثربودن سازه‌ها، کنترل آلودگی، نسبت میزان محصول و جمع‌آوری آب‌بها، اتفاق خواهد افتاد.

آبیاری؛ خشکسالی؛ زهکشی؛ سفیدرود؛ کانال؛ مدیریت

پایش و ارزیابی متغیرهای محیطی با تکیه بر فرایندهای سیل، فرسایش و رسوب و خشکسالی