پذیرفته شده برای ارائه شفاهی

کد مقاله : 1151-SCWMO

¹دانشگاه تهران

²گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران

یکی از پیچیده‌ترین فرآیندهای هیدرولوژیکی فرآیند بارش-رواناب است که از پارامترهای مختلف فیزیکی و هیدرولوژیکی تاثیر می‌پذیرد. هدف مقاله حاضر به بررسی کارایی الگوریتم بهینه‌ساز واسنجی خودکار جستجو الگو در واسنجی پارامترهای مدل بیلان آب AWBM در شبیه‌سازی رواناب با تمرکز بر حوضه معرف امامه می‌پردازد. در مدل مورد استفاده محدوده تغییر پارامترها زیاد است، در نتیجه با توجه به دشواری واسنجی با روش‌های مبتنی بر سعی و خطا و استفاده از روش‌های بهینه‌سازی به منظور واسنجی خودکار مدل‌های هیدرولوژیکی مطرح است. عملکرد مناسب مدل به نحوه واسنجی پارامترهای آن به منظور تطابق هر چه بیشتر بین نتایج شبیه‌سازی شده توسط مدل با داده‌های مشاهداتی بستگی دارد. مدل‌ AWBM در نرم‌افزار Rainfall Runoff Library) RRL) برای تخمین روابط بارش–رواناب حوضه مورد مطالعه انتخاب شده است. آماده‌سازی داده‌ها در محیط نرم‌افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی نسخه GIS 10.4.1 انجام شد. جهت شبیه‌سازی از داده‌های هفت ساله بارش، تبخیر و رواناب مشاهداتی در گام زمانی روزانه استفاده شد. ارزیابی عملکرد مدل با استفاده از ضریب نش-ساتکلیف (NSE)، ضریب تبیین (R2) و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) صورت گرفته است. نتایج این تحقیق گویای نتایج رضایت‌بخش مدل با استفاده از بهینه‌ساز واسنجی خودکار با ضریب نش-ساتکلیف 0/519 و 0/661 ، ضریب تعیین 0/768 و 0/874 و RMSE برابر 1/099 و 0/883 به ترتیب برای دوره واسنجی و صحت‌سنجی در حوضه منتخب است، همچنین نتایج حاصل بیانگر روند قادر به وصول مقادیر مطلوب پارامترهای مدل‌های مفهومی و یکپارچه تحقیق است.

مدل بیلان آب؛ بهینه‌ساز واسنجی خودکار؛ الگوریتم جستجو الگو؛ AWBM

استفاده از فن‌آوریهای نوین و مدل‌های تصمیم‌گیری در مدیریت آبخیز