بررسی عملکرد مدیریت اراضی منابع طبیعی در حوزه آبخیز ماهیدشت استان کرمانشاه
پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
کد مقاله : 1163-SCWMO
نویسندگان
1عضو هیات علمی
2استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموز ش و ترویج کشاورزی
3دانشیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه
4هیات علمی
چکیده
این تحقیق در حوزه آبخیز ماهیدشت با مساحت 149330 در استان کرمانشاه، با هدف بررسی و ارزیابی روند تغییر اراضی مرتعی در یک دوره زمانی50 ساله بهمنظور تعیین روند تغییر کاربری مراتع این حوزه و بهبود مدیریت حاکم بر مراتع انجام شد. بهمنظور اجرای این تحقیق ابتدا عکس‌های هوایی سال 1955 و تصاویر ماهواره‌ای لندست (TM ) سال 1989 و ETM2002 میلادی تهیه و محدوده منطقه مطالعاتی تفکیک گردید، محدوده سطوح جنگل، مرتع و کشاورزی (اراضی آبی و دیم) از یکدیکر تفکیک گردید. عرصه‌های تفکیک شده روی عکس هوایی و تصاویر ماهواره‌ای شامل: زراعت دیم، زراعت آبی، بدون پوشش، مرتع و ترکیب مرتع ـ زراعت است. نتایج حاصله نشان داد که تغییر کاربری مرتع به زراعت در دوره 47 ساله به‌طور متوسط سالانه حدود 172 هکتار بوده است و سطح اراضی ترکیبی (منابع طبیعی ـ زراعت) حدود 500 هکتار افزیش یافته است. همچنین سطح اراضی دیم به دلیل تبدیل آن به کشت آبی و یا تغییر کاربری اراضی از سال 1368 الی 1381 با روند کاهشی (سالانه354 هکتار) مواجه بوده اما زراعت آبی در یک دوره 14 ساله ( 1368 الی 1381) از روند افزایشی متوسط 106 هکتار و در یک دوره 47 ساله 39 هکتار در سال برخوردار است. عامل اصلی تغییرات کاربری در منطقه ماهیدشت تغییر الگوی زندگی و نیازهای اقتصادی خانوارها است و در نهایت پی‌آمد شرایط ایجاد شده افزایش فقر، مهاجرت روستاییان و عشایر به شهر و تخریب منابع سرزمین است.
کلیدواژه ها
موضوعات